“Feeding the Planet, Energy for Life”. Voedsel en energie staan centraal op de Wereldtentoonstelling 2015 in Milaan. Vanuit mijn werk had ik goede ervaringen met de Expo 2000 in Hannover, met een mooi Nederlands paviljoen en een goede bijdrage. Vol enthousiasme ging ik naar de Expo in Milaan, 145 landen vertegenwoordigd met aandacht voor deze belangrijke mondiale thema’s en ook veel architectuur. Op naar nieuwe grenzen en de mogelijkheden om deze op een innovatieve wijze technologisch te verruimen: “feed the world”, niet alleen nu, maar ook in 2050 (www.expo2015.org).
Bij binnenkomst op het Ausstellungsgelände, het tentoonstellingsterrein, 200 ha. groot, viel direct Angola op: groots en pompeus en een gebouw met een opvallende en aantrekkelijke vormgeving. Daarnaast sprong de bijdrage van Brazilië in het oog: klimmen en klauteren over een net (-werk), “and networking is the future of our planet”.
Het paviljoen van onze Oosterburen was gewoon goed, mooi, gründlich en wat gewaagd met de aanduiding “Fields of Ideas”. Het kostte € 40 miljoen, o.a. besteed aan “Solar trees”. En gasten worden begroet in meer dan 15 talen: “Der Weg durch die Ausstellung ist eine Reise zu den Grundlagen der Ernährung” en deze weg leidt door “Wasser, Boden, Klima und Artenvielfalt” (het Duitse woord voor biodiversiteit). Ook het Britse paviljoen mocht er architectonisch zijn, evenals het Franse. En de Italiaanse inzending, een Heimspiel, was erg bijzonder. Leuk is de woordspeling “EATALY”.
Het Nederlandse paviljoen viel vooral op door de teksten bij de ingang: Moving Borders, Changing Delta en Share Grow Live. Verder leek het meer op een in allerijl, snel en goedkoop gebouwd tentenkamp, met als belangrijkste de “mini pancackes” (poffertjeskraam) en de “Pommesbude”. En dat terwijl Nederland zoveel heeft te bieden op het gebied van innovatie, technologie, Food and Energy … Een gemiste kans op een mondiaal podium! Het aantal bezoekers was dan ook gering.
Wel lange rijen met wachtenden bij het interessante paviljoen van Koeweit en zelfs bij dat van Kazachstan, ongetwijfeld ook leuk. Het Russische paviljoen gaf de huidige realiteit in Rusland weer: door de spiegelende werking van de meterslange overkapping lijkt alles op zijn kop te staan …
Natuurlijk is zo’n Expo vooral ook zien en gezien worden, zorgen dat je erbij bent met je toeristisch aanbod für Gäste aus aller Welt. De Expo lijkt hier en daar veel op de jaarlijkse vakantiebeurzen in Utrecht of Essen. En bij deze Werbung behoren allerlei nationale culinaire hoogstandjes.
Het beste van Nederland was “New Holland”, een Nederlands bedrijf met een groots en representatief gebouw en een inhoudelijke bijdrage over “developments in agriculture”, een thema waarmee energy and food veel raakvlakken hebben. Misschien is deze commerciële vertegenwoordiging een verder teken van de terugtredende overheid en toenemende privatisering in ons land: de firma New Holland vertegenwoordigt het koninkrijk Nederland.
Het mooie aan zo’n expo is dat landen die in de Realpolitik een gespannen verhouding hebben, hier vredig en harmonieus naast elkaar staan. Wellicht geeft een “vreetzame co-expositie” een aanzet tot “vreedzame co-existentie”.
De volgende Worldexpo is in 2017 in … Kazachstan. Hopelijk staan er dan lange rijen bezoekers bij het Nederlandse of New Holland paviljoen, en dat dan niet vanwege de pennen, poffertjes of Pommes!
